به گزارش مجله خبری نگار، به گفته دانشمندان، بادهای شدید در این دنیای بیرونی عناصر شیمیایی را از طریق الگوهای پیچیده و ظریف در جو حمل میکنند. یک جریان جت عظیم نیز کشف شده است که در نیمی از سیاره میگذرد و جو را به طور چشمگیری در حین عبور از سمتی که همیشه رو به ستاره خود است، حرکت میدهد.
دانشمندان میگویند این درک سه بعدی جدید از این سیاره نشان دهنده یک پیشرفت بزرگ در مطالعه جو و آب و هوا در سیارات دیگر است. اما درک فعلی از آب و هوا را نیز به چالش میکشد، زیرا کاملا ناآشنا است.
جولیا ویکتوریا سیدل، محقق رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) در شیلی و نویسنده اصلی این مطالعه، در بیانیهای گفت: "جو سیاره به گونهای رفتار میکند که درک ما از نحوه عملکرد آب و هوا، نه تنها روی زمین، بلکه در همه سیارات را به چالش میکشد. انگار از داستانهای علمی تخیلی گرفته شده است.»
این سیاره که با نام WASP-۱۲۱b یا Tylos شناخته میشود، حدود ۹۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد و یک مشتری فوق العاده داغ است، جایی که آنقدر به ستاره خود نزدیک است که یک سال تنها ۳۰ ساعت زمینی طول میکشد.
ستاره شناسان توانستند از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (VLT) برای کاوش جو سیاره استفاده کنند و از آنچه پیدا کردند شوکه شدند.
دانشمندان دنیای بیگانه را "مانند چیزی خارج از داستانهای علمی تخیلی"
— ایندیپندنت (Independent) فوریه ۱۸، ۲۰۲۵
دکتر سیدل گفت: "آنچه ما دریافتیم شگفت آور بود: یک جریان جت به دور استوای سیارهای میچرخد، در حالی که یک جریان جداگانه در اتمسفر پایین گاز را از سمت داغ به سمت خنکتر منتقل میکند. این نوع آب و هوا هرگز در هیچ سیارهای مشاهده نشده است. حتی قویترین طوفانهای منظومه شمسی در مقایسه با آن آرام به نظر میرسند.
این دادهها همچنین شگفتیهای دیگری را نشان دادند، زیرا دانشمندان تیتانیوم را در جریان جت پیدا کردند، در حالی که مشاهدات قبلی نشان دهنده عدم وجود آن بود، اما ممکن است در لایههای پایینی جو پنهان شده باشد.
بیبیانا برینوت، دانشجوی دکترا در دانشگاه لوند در سوئد و رصدخانه جنوبی اروپا، گفت: "واقعا شگفت انگیز است که ما میتوانیم جزئیاتی مانند ترکیب شیمیایی و الگوهای آب و هوایی یک سیاره را تاکنون مطالعه کنیم.
این مطالعه در مجله Nature منتشر شد.